Als de coronacrisis één ding duidelijk heeft gemaakt, is het wel de kwetsbaarheid van de internationale productieketen. Veel bedrijven in de Nederlandse maakindustrie zijn afhankelijk van leveringen uit het buitenland en die haperden tijdens de verschillende lockdowns. Dus halen Nederlandse bedrijven de productie terug naar huis: van offshoring naar reshoring.
Verstoring van de keten
Lange tijd was ‘offshoring’ de trend: het verplaatsen van productieprocessen naar lagelonenlanden. Maar tijdens de lockdowns in Azië liepen veel bedrijven omzet mis; die ene fabriek in China kon net een cruciaal onderdeel niet leveren. Uit onderzoek in opdracht van de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM) onder meer dan 70 internationale Brabantse bedrijven blijkt dat steeds meer bedrijven daarom delen van hun productie terughalen naar Europa. Zo proberen ze risico’s te minimaliseren en verstoring van de productieketen te voorkomen.
Reshoring
Dit terughalen van de productie door de Nederlandse maakindustrie, ook wel ‘reshoring’ genoemd, was al een trend vanwege oplopende geopolitieke spanningen, sancties en handelsoorlogen, zegt Eelko Brinkhoff, Director foreign investment & international trade bij de BOM. De coronacrisis heeft deze trend nog eens versneld. Bovendien maken digitalisering en robotisering van Europa weer een aantrekkelijk alternatief. Ook de Kamer van Koophandel ziet de reshoring toenemen bij de Nederlandse maakindustrie. Het uitbesteden aan lagelonenlanden was vooral een kostenkwestie, maar ook in China stijgen de loonkosten inmiddels. Daarnaast stijgen transportkosten en is er vaak nog sprake van verborgen kosten.
Maatwerk
In de huidige, veranderende markt worden als gevolg van snelle innovatieprocessen nieuwe eisen gesteld aan het productieproces. Klanten vragen bijvoorbeeld vaker om maatwerk, hoge kwaliteit en kortere levertijden. Kortom, produceren in lagelonenlanden is voor veel bedrijven niet meer zo aantrekkelijk en kan zelfs complexer zijn dan productie in Nederland. Denk hierbij ook aan de gevolgen van taal- en cultuurverschillen en problemen om het intellectueel eigendom te beschermen. De coronacrisis heeft laten zien dat het uitbesteden van productieprocessen naar andere landen bedrijven ook kwetsbaar kan maken. Reshoring van productieprocessen schept nieuwe mogelijkheden voor Nederland en de regio Noord-Brabant, aldus de Kamer van Koophandel.
Dit artikel is een bewerking van nieuwsberichten op de websites van BNR Nieuwsradio, Kamer van Koophandel en NOS.nl